Trong lĩnh vực xây dựng, kiến trúc xanh đang trở thành xu hướng thiết kế mới nhằm mang đến không gian sống bền vững, thích nghi trước mọi biến đổi về khí hậu và môi trường. Đây không chỉ là xu hướng nhất thời mà được đánh giá là một lựa chọn thông minh, hướng đến sự phát triển cho một tương lai bền vững. Tại Việt Nam, các công trình kiến trúc xanh cũng đang được rất nhiều khách hàng quan tâm nhờ vào những lợi ích thiết thực mà nó mang lại.
Kến trúc xanh (KTX) là một xu hướng thiết kế – thi công nhằm mục tiêu giảm thiểu tác động tiêu cực của công trình đến môi trường và cảnh quan thiên nhiên. Bên cạnh đó, xu hướng kiến trúc này còn hướng đến một lối sống lành mạnh, gần gũi với thiên nhiên và nâng cao chất lượng cuộc sống của con người.
Đặc trưng của KTX là tính thân thiện với môi trường, sử dụng hiệu quả tài nguyên và năng lượng trong suốt một chu kỳ sống của công trình, từ thiết kế, xây dựng, cải tạo, bảo trì, vận hành cho đến tháo dỡ.
Từ những thập niên 90, khái niệm “kiến trúc xanh” đã được hình thành và nhanh chóng trở thành xu hướng phát triển của nền kiến trúc thế giới. Tuy nhiên, xu hướng này chỉ mới phổ biến tại Việt Nam trong những năm đầu thế kỷ 21.
Đứng trước những tác động tiêu cực của quá trình đô thị hóa nhanh chóng và biến đổi khí hậu trên toàn cầu, kiến trúc xanh đang trở thành mối quan tâm hàng đầu của ngành kiến trúc – xây dựng thế giới. Việc phát triển các công trình kiến trúc xanh có thể mang lại nhiều lợi ích đa chiều cho môi trường, kinh tế và xã hội:
Các công trình kiến trúc xanh thường tập trung vào các giải pháp như: sử dụng hiệu quả tài nguyên, năng lượng, tiết kiệm nước, sử dụng vật liệu thân thiện với môi trường,… Tất cả những nỗ lực này đều nhằm mục tiêu giảm thiểu các tác động tiêu cực đến môi trường tự nhiên. Bên cạnh đó còn tạo ra nhiều ảnh hưởng tích cực đối với môi trường như: bảo vệ các hệ sinh thái và đa dạng sinh học, cải thiện chất lượng không khí và nguồn nước, bảo tồn tài nguyên thiên nhiên,…
Bên cạnh những ảnh hưởng tích cực đến môi trường, xu hướng kiến trúc xanh còn mang đến nhiều lợi ích to lớn về mặt kinh tế. Theo các chuyên gia của Hội đồng Công trình xanh thế giới (WGBC), nếu so sánh với một công trình xây dựng thông thường, các công trình kiến trúc xanh sẽ có thể:
Những con số này cho thấy hiệu quả về mặt kinh tế từ việc cắt giảm chi phí trong quá trình xây dựng và vận hành công trình. Thêm vào đó, công trình kiến trúc xanh cũng có giá trị thương hiệu và tài sản tăng cao nhờ vào tính bền vững và khả năng thu hồi vốn nhanh hơn so với các công trình thông thường. Đây chính là vấn đề quan tâm lớn nhất của các chủ đầu tư và người sử dụng hiện nay.
Lợi ích xã hội của kiến trúc xanh cũng được thể hiện qua nhiều khía cạnh khác nhau như:
Quá trình đô thị hóa và gia tăng dân số nhanh chóng dẫn đến nhu cầu sử dụng năng lượng và tài nguyên ngày càng tăng cao. Kéo theo đó là các vấn đề về biến đổi khí hậu và ô nhiễm môi trường nghiêm trọng, đòi hỏi các giải pháp chiến lược nhằm hướng tới mục tiêu phát triển bền vững. Trong đó, kiến trúc xanh là một trong những giải pháp nổi bật, được phát triển thành nhiều xu hướng đa dạng, bao gồm;
Mặc dù mỗi xu hướng đều có mục tiêu khác nhau nhưng vẫn có những điểm tương đồng và tính liên quan chặt chẽ.
Để đảm bảo tính hiệu quả, các công trình KTX sẽ phải tuân thủ một vài nguyên tắc nhất định trong suốt chu kỳ từ giai đoạn thiết kế, thi công, khai thác sử dụng cho đến tháo dỡ công trình. Các nguyên tắc cơ bản bao gồm:
Hiện nay, con người có thể áp dụng nhiều cách hơn để khai thác và sử dụng năng lượng hiệu quả nhờ sự phát triển tiến bộ của khoa học công nghệ. Cùng với đó là việc tối ưu hóa sử dụng năng lượng, hạn chế các nguồn phát thải ô nhiễm hoặc gây hiệu ứng nhà kính. Các công trình KTX cũng cần ưu tiên sử dụng các nguồn năng lượng sạch, có thể tái tạo như năng lượng gió, năng lượng mặt trời,… nhằm hướng đến mục tiêu bảo vệ môi trường.
Nguyên tắc tiếp theo được áp dụng cho các công trình KTX là xây dựng một môi trường sống bền vững, hòa nhập với thiên nhiên. Sự kết hợp hài hòa giữa kiến trúc và thiên nhiên không chỉ mang lại cảnh quan xanh mát tuyệt đẹp mà còn góp phần vào việc bảo vệ môi trường. Điều này cũng đồng thời thúc đẩy sự cân bằng sinh thái và mục tiêu phát triển bền vững của cộng đồng.
Một trong những mục tiêu hàng đầu của các công trình vẫn là đáp ứng tốt nhu cầu của người sử dụng. Chính vì vậy, thiết kế công trình xanh cũng phải đảm bảo đầy đủ các yếu tố tiện nghi và thoải mái cho không gian sống. Trong đó phải kể đến như: chất lượng không khí tốt, thiết kế không gian mở, nhiều mảng xanh, vật liệu tự nhiên không độc hại, hệ thống thiết bị thông minh, tiết kiệm điện,…
Để góp phần thúc đẩy và tạo lập môi trường – cảnh quan kiến trúc bền vững, Hội Kiến trúc sư Việt Nam đã ban hành hệ thống “Tiêu chí Kiến trúc Xanh Việt Nam”. Trong đó bao gồm 5 tiêu chí đánh giá chính sau đây:
Hạng mục này tập trung vào việc tạo lập cảnh quan kiến trúc hài hòa và bền vững, giảm thiểu các tác động tiêu cực của công trình đến môi trường tự nhiên. Đồng thời cũng khuyến khích phát huy các yếu tố có lợi cho môi trường sống của con người. Theo đó, các công trình xây dựng cần đáp ứng những nội dung đánh giá như sau:
Các công trình kiến trúc xanh được khuyến khích sử dụng tài nguyên và năng lượng một cách hiệu quả. Điều này không chỉ nhằm hạn chế tác động tiêu cực đến môi trường tự nhiên mà còn giúp tiết kiệm chi phí vận hành công trình. Một số giải pháp có thể được áp dụng hiệu quả như:
Tiêu chí này tập trung vào việc đánh giá chất lượng môi trường bên trong công trình. Trong đó bao gồm các yếu tố như:
Không chỉ chú trọng đến các vấn đề về môi trường, để kiến trúc xanh thực sự đi vào thực tế thì còn cần quan tâm đến yếu tố bản sắc văn hóa địa phương. Việc đáp ứng được các yếu tố về văn hóa và tập quán sinh hoạt sẽ là cơ sở để có được sự đồng thuận và cam kết của cộng đồng. Điều này cũng giúp nâng cao nhận thức của cộng đồng về việc lan tỏa các giải pháp kiến trúc xanh.
Phát triển kiến trúc xanh phải gắn liền với mục tiêu xây dựng môi trường xã hội – nhân văn bền vững. Điều này đồng nghĩa, các công trình KTX phải đảm bảo sự hòa nhập với truyền thống văn hóa, lịch sử, tín ngưỡng của cộng đồng dân cư. Bên cạnh đó cũng góp phần tạo lập sự ổn định và phát triển bền vững về kinh tế – xã hội địa phương.
Trên thế giới hiện nay có rất nhiều hệ thống đánh giá và chứng nhận công trình kiến trúc xanh. Trong đó có một vài chứng nhận nổi bật, được áp dụng rộng rãi như:
Ngoài ra còn có một vài hệ thống chứng nhận KTS khác như: Green Globes (Hoa Kỳ), Green Star (Australia), WELL (Hoa Kỳ),…
Nắm bắt xu hướng kiến trúc xanh của thế giới, Việt Nam cũng dần có nhiều công trình KTX nổi bật góp phần vào mục tiêu phát triển bền vững và bảo vệ môi trường. Một vài cái tên tiêu biểu phải kể đến như:
Kiến trúc xanh không phải là giải pháp dành riêng cho một quốc gia nào mà là hướng đi chung góp phần giải quyết các vấn đề về môi trường và biến đổi khí hậu trên toàn cầu. Chính vì vậy, việc thúc đẩy phát triển xu hướng kiến trúc xanh được xem là trách nhiệm mọi quốc gia nhằm hướng đến một tương lai bền vững.
Phụ trách nội dung tại Kinhnghiemdulich.vn
Content Marketing trong lĩnh vực bất động sản thương mại.
Please share by clicking this button!
Visit our site and see all other available articles!