Nằm trong khu vực nội thành sôi động của TP.HCM, Quận 4 hiện lên như một bức tranh đa sắc màu, dung hòa giữa nhịp sống hiện đại và những giá trị văn hóa truyền thống lâu đời. Đây cũng được đánh giá là khu vực có nền kinh tế phát triển mạnh mẽ, không chỉ tập trung đông dân cư mà còn thu hút rất nhiều doanh nghiệp, tập đoàn cả trong và ngoài nước. 

Quận 4 (hay Quận Tư) là một quận nội thành thuộc thành phố Hồ Chí Minh, sở hữu nhiều điều kiện thuận lợi để phát triển kinh tế, đặc biệt là các ngành công nghiệp, thương mại và dịch vụ. Ngoài ra, Quận 4 còn được biết đến là nơi lưu giữ những giá trị lịch sử – văn hóa lâu đời, nổi bật với những di tích, công trình kiến trúc độc đáo như: Bến Nhà Rồng, Bảo tàng Hồ Chí Minh, Nhà thờ Xóm Chiếu, Cảng Sài Gòn,…

1. Lịch sử hình thành

Trước năm 1931, Quận 4 được biết đến là một phần đất thuộc thành phố Chợ Lớn cũ, ngày nay thuộc địa giới Quận 5, Quận 8 và Quận 10 của thành phố Hồ Chí Minh. Đến tháng 05/1951, địa danh Quận 4 lúc bấy giờ thuộc Đô thành Sài Gòn – Chợ Lớn.

Ngày 27/03/1959, theo Nghị định số 110-NV, 6 quận hiện có của Đô thành Sài Gòn – Chợ Lớn được điều chỉnh địa giới hành chính thành 8 quận mới. Theo đó, địa bàn Quận 4 (Quận Tư) trùng với địa giới Quận 6 cũ, gồm 4 phường là Xóm Chiếu, Lý Nhơn, Bến Xà Lan và Vĩnh Hội. 

Tính đến ngày 29/04/1975, Quận 4 có 5 phường trực thuộc là Xóm Chiếu, Lý Nhơn,  Vĩnh Hội, Cây Bàng và Khánh Hội (trong đó 2 phường Cây Bàng và Khánh Hội được lập mới từ việc giải thể phường Bến Xà Lan). 

Ngày 20/05/1976, theo Quyết định số 301/UB, các phường cũ thuộc Quận 4 đều bị giải thể để thành lập 18 phường mới, được đánh số từ 1 đến 18. Đến ngày 02/07/1976, thành phố Sài Gòn – Gia Định chính thức được đổi tên thành thành phố Hồ Chí Minh. Quận 4 lúc bấy giờ được công nhận là một quận nội thành trực thuộc TP.HCM. Trải qua nhiều đợt thay đổi, điều chỉnh địa giới hành chính, Quận 4 có tổng cộng 13 phường trực thuộc và duy trì cho đến hiện nay. 

2. Vị trí địa lý

Địa giới hành chính Quận 4 được ví như một cù lao tam giác, xung quanh được bao bọc bởi nhiều sông ngòi, kênh rạch. Đây cũng được biết đến là một quận nội thành Sài Gòn, có vị trí địa lý: 

• Phía Đông giáp thành phố Thủ Đức (qua sông Sài Gòn) và Quận 7 (qua kênh Tẻ);
• Phía Tây giáp Quận 1 và Quận 5 (ranh giới là kênh Bến Nghé);
• Phía Nam giáp Quận 7 và Quận 8 (ranh giới là kênh Tẻ);
• Phía Bắc giáp Quận 1 (ranh giới là kênh Bến Nghé).

Sở hữu vị trí đắc địa ngay trung tâm thành phố và giáp ranh với các khu vực trọng điểm như Quận 1, Quận 5, Quận 7, khu vực Quận 4 có nhiều điều kiện thuận lợi để kết nối giao thương và phát triển kinh tế. Người dân trên địa bàn quận cũng có thể dễ dàng tiếp cận đến các tiện ích, dịch vụ đa dạng của thành phố, góp phần nâng cao chất lượng cuộc sống của người dân.

3. Diện tích Quận 4

Với tổng diện tích tự nhiên chỉ vỏn vẹn 4,18 km2, Quận 4 hiện đang là khu vực có diện tích nhỏ nhất của thành phố Hồ Chí Minh (chỉ chiếm khoảng 0,2% diện tích toàn thành phố). 

So sánh với các quận, huyện khác của thành phố Hồ Chí Minh, diện tích Quận 4 chỉ bằng 1/5 diện tích quận Bình Thạnh, 1/10 diện tích quận Bình Tân và 1/20 diện tích huyện Nhà Bè. Mặc dù có diện tích đất khá nhỏ, thế nhưng Quận 4 vẫn là một trung tâm sầm uất với nhiều hoạt động kinh tế, văn hóa và du lịch. 

4. Dân số Quận 4

Tính đến năm 2022, Quận 4 có tổng dân số là 199.329 người, mật độ dân số đạt khoảng 47.686 người/km². Đây là quận có mật độ dân số cao nhất của thành phố Hồ Chí Minh, phản ánh sự đông đúc và sôi động của cuộc sống đô thị tại Quận 4. 

5. Các phường Quận 4

Quận 4 hiện được chia thành 13 đơn vị hành chính trực thuộc, gồm 13 phường: Phường 1, Phường 2, Phường 3, Phường 4, Phường 6, Phường 8, Phường 9, Phường 10, Phường 13, Phường 14, Phường 15, Phường 16 và Phường 18.

Để có được cơ cấu hành chính ổn định như hiện nay, địa bàn Quận 4 cũng đã trải qua nhiều lần tách, nhập, điều chỉnh địa giới hành chính. Cụ thể:

• Ngày 26/08/1982, theo Quyết định số 147-HĐBT, giải thể Phường 11 và sáp nhập vào Phường 8.
• Ngày 01/11/1985, theo Quyết định số 258-HĐBT, giải thể Phường 7 và Phường 17. Trong đó, địa bàn Phường 7 cũ được sáp nhập vào Phường 6 và Phường 9, địa bàn Phường 17 sáp nhập vào Phường 16 và Phường 18.
• Ngày 09/12/2020, theo Nghị quyết 1111/NQ-UBTVQH14, sáp nhập Phường 5 vào Phường 2 và sáp nhập Phường 12 vào Phường 13.

6. Các tuyến đường giao thông Quận 4 

Khu vực Quận 4 sở hữu hệ thống giao thông đa dạng, đóng vai trò quan trọng trong việc kết nối khu vực và thúc đẩy phát triển kinh tế – xã hội. Dưới đây là danh sách các tuyến đường giao thông tại Quận 4 Sài Gòn: 

II – Khám phá các địa điểm tại Quận 4 Thành phố Hồ Chí Minh

1. Địa danh du lịch nổi tiếng tại Quận 4 

Quận 4 không chỉ nổi tiếng với nhịp sống đô thị sầm uất mà còn là điểm đến tham quan, du lịch hấp dẫn với nhiều giá trị lịch sử – văn hóa lâu đời. Từ những di tích lịch sử, công trình kiến trúc đến những khu chợ truyền thống, khu vực Quận 4 sẽ mang đến cho du khách những trải nghiệm khó quên trong hành trình khám phá thành phố Hồ Chí Minh.

• Bến Nhà Rồng: Bến Nhà Rồng là một địa danh lịch sử, gắn liền với sự kiện Bác Hồ ra đi tìm đường cứu nước vào năm 1911. Địa danh này không chỉ thu hút du khách bởi giá trị lịch sử mà còn bởi kiến trúc độc đáo và cảnh quan thơ mộng bên sông Sài Gòn. Công trình này được thiết kế theo kiến trúc Pháp cổ điển với mái ngói cong cong, tường gạch màu vàng và những ô cửa vòm. Bên trong được bày trí nhiều tư liệu và hiện vật lịch sử, đồng thời cũng thường xuyên tổ chức các hoạt động văn hóa, giáo dục.

• Chợ Xóm Chiếu: Chợ Xóm Chiếu từ lâu đã trở thành điểm đến quen thuộc của người dân địa phương và cả du khách khi đến với Quận 4 Sài Gòn. Ngôi chợ này được hình thành từ những năm 1970, ban đầu chỉ là một khu chợ nhỏ ven sông Sài Gòn. Chợ Xóm Chiếu được mệnh danh là “thiên đường ẩm thực” với hàng trăm quầy hàng đặc sản từ các vùng miền như: phá lấu, bún bò Huế, bún mắm nêm, cơm tấm, bánh xèo, bánh mì,… 

• Cầu Mống: Cầu Mống được xem là công trình kiến trúc biểu tượng của khu vực Quận 4 Hồ Chí Minh, mang đậm dấu ấn kiến trúc phương Tây. Cây cầu này được xây dựng từ cuối thế kỷ 19, là một trong những công trình kiến trúc cổ có tuổi đời lên đến hàng trăm năm. Không chỉ là cây cầu bắc ngang kênh rạch, Cầu Mống còn là địa điểm vui chơi, giải trí, ăn uống thu hút nhiều người dân địa phương và cả du khách. Đặc biệt, đây còn là địa điểm check-in với nhiều góc cực chất được giới trẻ yêu thích. 

• Công viên Khánh Hội: Nếu bạn đang tìm một địa điểm thư giãn, vui chơi vào dịp cuối tuần thì hãy thử ghé đến công viên Khánh Hội, Quận 4. Công viên này sở hữu không gian xanh mát rộng lớn lên đến 4.9 ha, mang đến bầu không khí trong lành và mát mẻ. Ngoài ra, công viên còn được thiết kế với nhiều khu chức năng như: khu vui chơi dành cho trẻ em, khu tập thể dục thể thao, khu tổ chức sự kiện,… mang đến những trải nghiệm thú vị cho cư dân trong khu vực.  

2. Các trường đại học Quận 4

Quận 4 có diện tích khá khiêm tốn, do đó số lượng các trường đại học trên địa bàn cũng không quá nhiều. Dưới đây là danh sách các trường đại học uy tín, chất lượng cao tại khu vực Quận 4:

3. Các lãnh sự quán tại Quận 4

Dưới đây là danh sách các lãnh sự quán các nước đặt tại Quận 4 thành phố Hồ Chí Minh:

4. Tòa nhà nổi tiếng tại Quận 4

Quận 4 là một trong những trung tâm kinh tế sầm uất của thành phố Hồ Chí Minh. Sự xuất hiện của loạt công trình tòa nhà cao tầng hiện đại càng góp phần làm nên diện mạo năng động cho khu vực này. Dưới đây là một số tòa nhà cho thuê văn phòng Quận 4, thu hút nhiều doanh nghiệp đặt trụ sở văn phòng:

• Etown Central: Etown Central là một trong số ít tòa nhà văn phòng hạng A đã đạt được chứng nhận LEED về công trình xanh. Theo đó, thiết kế tòa nhà đề cao tính thân thiện với môi trường, hạn chế khí thải và tiết kiệm năng lượng. Ngoài ra, Etown Central còn sở hữu vị trí cực đẹp ngay bên cầu Calmette, tạo điều kiện thuận lợi cho khách thuê trong việc di chuyển đến các quận lân cận. Tổng diện tích mặt sàn 34.000m2 được chia thành nhiều không gian linh hoạt, đáp ứng nhu cầu đa dạng của nhiều doanh nghiệp hiện nay.

• REE Tower: Đây là công trình trực thuộc tập đoàn REE, được phát triển trong phân khúc văn phòng hạng B tại Quận 4 TPHCM. Tòa nhà có quy mô 20 tầng với tổng diện tích sử dụng 18.200m2, trong đó diện tích mỗi sàn là 680m2. Kể từ khi đi vào hoạt động từ năm 2011, REE Tower đã được đánh giá là một trong những tòa nhà văn phòng cho thuê chuyên nghiệp hàng đầu, có tỷ lệ lấp đầy cực cao. Bên cạnh đó, mức giá thuê hấp dẫn cũng thu hút rất nhiều khách hàng so với các văn phòng khác trong cùng phân khúc. 
• Phượng Long 2 Building: Tòa nhà văn phòng hạng B Phượng Long 2 Building tọa lạc trên trục đường Nguyễn Trường Tộ – nơi tập trung nhiều cơ quan hành chính, chức năng quan trọng của quận. Với ưu thế về vị trí và giao thông thuận tiện, văn phòng tại đây thu hút không ít khách hàng doanh nghiệp, đặc biệt là doanh nghiệp vừa và nhỏ. Bên cạnh đó, tòa nhà cũng được đánh giá cao về thiết kế sang trọng cùng nhiều tiện ích, dịch vụ hiện đại, giúp doanh nghiệp xây dựng hình ảnh chuyên nghiệp trong mắt đối tác, khách hàng.

Khu vực Quận 4 mặc dù có diện tích nhỏ bé nhưng lại sở hữu nhiều giá trị độc đáo và riêng biệt. Với những lợi thế về vị trí địa lý, cơ sở hạ tầng và tiềm năng phát triển, Quận 4 hứa hẹn sẽ trở thành một trong những khu vực thu hút đầu tư nhất của thành phố Hồ Chí Minh. Hy vọng bài viết trên đây của Kinhnghiemdulich.vn đã giúp bạn có được góc nhìn tổng quan về khu vực Quận 4 Sài Gòn!