Chế biến đa dạng món ăn từ dừa nước, đặc sản quý của người miền tây

Miền tây không chỉ được biết đến là vùng sông nước mênh mông, cây trái bạt ngàn, sản vật trù phú. Đây còn là nơi khiến nhiều du khách say đắm vì những loại đặc sản đậm chất Nam bộ, đặc trưng là cây dừa nước. Cùng chúng mình cảm nhận hương vị tinh tuý qua các món ăn từ dừa nước đã làm nên nét đặc sắc của miền Tây sông nước nhé

Dừa nước – Tinh túy hương vị đồng quê

Có thể nói dừa nước là một thứ quả lạ chỉ có ở vùng miền tây sông nước. Cùng một họ hàng với loại dừa cạn thông thường, nhưng sống và mọc dày đặc ở những vùng đất cửa sông ven biển hay những đầm lầy dọc theo các bờ sông nên có tên gọi là dừa nước. Không quá khi nói cây dừa nước là thức quà quý hiếm mà thiên nhiên ban tặng cho con người miền tây. Bởi dừa nước là loài mọc hoang, khi buồng dừa ra đầy trái và đủ tuổi thì có thể chặt mang về mà không cần phải tốn công chăm sóc, vun trồng.

Buồng dừa nước mọc trên cây (Nguồn: Phương Oliver).

Từng bộ phận của cây dừa nước đều mang lại giá trị sử dụng khác nhau. Từ xa xưa, người dân đã có thể tận dụng cây dừa nước để làm ra nhiều vật dụng phục vụ việc sinh hoạt như: máng xối, gàu múc nước… Cây dừa nước bám đất tốt giúp chống sạt lở, lá dừa nước dùng để lợp nhà, bập dừa chẻ ra làm dây cột lúa hoặc để khô làm củi đốt, cuống dừa nước để lấy mật. Duy chỉ có trái dừa nước là có thể chế biến được nhiều món ăn độc đáo hiếm nơi đâu có được ngoài vùng sông nước miền tây.

Những trái dừa nước sau khi được tách ra khỏi buồng (Nguồn: Phương Oliver).

Mỗi cây dừa nước sẽ mọc thành từng buồng nặng trĩu tương tự như dừa cạn nhưng cách kết trái và hình dạng trái lại vô cùng độc đáo và lạ mắt. Người ta thường liên tưởng mỗi buồng dừa nước như một bông hoa hoặc ví von như quả cầu gai vì nó có dạng hình cầu. Mỗi buồng dừa như thế sẽ được kết lại từ hàng trăm trái dừa nhỏ đơn lẻ, có màu nâu sẫm. Muốn ăn dừa nước phải dùng sức đập mạnh cả buồng dừa xuống đất để từng quả dừa nhỏ rớt ra, sau đó lấy dao bổ đôi từng quả rồi dùng muỗng khéo léo cạo lấy phần cơm dừa trắng ngần bên trong ra.

Nạo cơm dừa ra khỏi trái dừa nước (Nguồn: Phương Oliver).

Chèo xuồng đi dọc theo mấy con kênh, con sông quê, thấy buồng nào sà xuống mấp mé mặt nước thì cứ tiện tay chặt mang về, thoáng chốc những buồng dừa nước đã chất đầy xuồng. Cây dừa nước cho trái quanh năm nhưng chủ yếu là độ từ tháng 8 đến tháng 10. Để dừa nước ngon, chế biến được đa dạng món thì khâu lựa dừa để chặt là cực kỳ quan trọng. Trái dừa nước ngon là khi đủ độ chín, cơm dày mọng nước bên trong, cảm nhận được độ dẻo mềm, vị bùi bùi, ngọt thanh thích hợp ăn vào những ngày hè oi bức. Nếu dừa còn quá non thì cơm dừa sẽ bị khô, rất mỏng ăn không đã, còn dừa khi quá già thì cơm cứng, rất dai, phải nhai lâu. Thế mới nói để lựa được buồng dừa ngon cũng là một “nghệ thuật” của người chặt dừa.

Người miền tây thường chèo xuống đi dọc các con sông, con kênh để chặt dừa nước (Nguồn: Phương Oliver).

“Kho tàng” món ngon chế biến từ dừa nước

Hình ảnh du khách ngồi trên xuồng len lỏi qua những rặng dừa để trải nghiệm cảm giác thực tế đi chặt dừa, ăn dừa nước tại chỗ đã trở thành một nét đặc trưng của du lịch miền tây thời gian gần đây.

Phần cơm dừa nước trắng ngần, ngọt thơm, có thể chế biến được đa dạng món (Nguồn: Phương Oliver).

Những miếng cơm dừa sau khi nạo ra, được rửa sạch, thêm chút đá và đường trộn đều là đã có ngay một ly dừa dầm đá giải nhiệt ngày hè. Ngoài ra, một số món đặc sản lạ miệng khác cũng được chế biến từ dừa nước như mứt dừa, dừa nước rim đường thốt nốt, dừa nước ngào tắc đường,…cũng khiến du khách mê mẩn vì hương vị đặc trưng, ngọt thanh cùng độ dẻo dai của những miếng dừa tạo nên thương hiệu và điểm nhấn của loại đặc sản này.

món mứt dừa nước có vị ngọt, dẻo dai, ăn lạ miệng, là đặc sản của miền tây (Nguồn: Phương Oliver).

Món dừa nước rim đường thốt nốt, có thể ăn cùng với cơm là tuyệt cú mèo (Nguồn: Phương Oliver).

Có những ngày miền tây mưa như trút nước, nấu một nồi chè dừa nước nóng hổi thì tuyệt cú mèo. Những chén chè ngọt thơm, béo ngậy bởi hương vị của nước cốt dừa, từng miếng cơm dừa dai sần sật trong khoang miệng, phì phèo thổi rồi nhấm nháp miếng nước chè ấm nóng, nhẹ nhàng cảm nhận sự bình yên, gần gũi của hương vị đồng quê.

Món chè dừa nước ngọt lịm, thanh mát, gây mê mẫn ngay từ lần đầu ăn (Nguồn: Trung Hiếu).

Không chỉ mang đến những món ăn dân dã, đậm chất Nam Bộ, dừa nước còn có vô vàn công dụng tốt cho sức khỏe mà ít ai biết. Bên trong trái dừa nước chứa lượng vitamin dồi dào như vitamin C, B9 và nhóm vitamin B khác… giữ vai trò quan trọng trong việc trao đổi chất, điều hòa cơ thể, hỗ trợ giảm cân hiệu quả, tăng cường hệ tiêu hoá và hệ miễn dịch, bảo vệ trí não và tim mạch,… cùng nhiều công dụng hữu ích khác mà không phải ai cũng biết được. Cũng bởi vì những công dụng bổ dưỡng đó mà dừa nước đang ngày càng được nhiều người ưa chuộng và tìm mua, giá cả trên thị trường của loại đặc sản này cũng ngày một đắt hơn.

Dừa nước mang lại rất nhiều công dụng khác nhau cho sức khoẻ mà không phải ai cũng biết (Nguồn: Phương Oliver).

Có thể nói dừa nước đã gắn liền với tuổi thơ mộc mạc, bình dị của biết bao người con xa xứ. Nếu có dịp về vùng miền tây sông nước, sẽ rất đáng tiếc nếu du khách bỏ lỡ món đặc sản quý hiếm này.

Đăng bởi: Vũ Ngô Lương

Từ khoá: Chế biến đa dạng món ăn từ dừa nước, đặc sản quý của người miền tây