Khám phá chùa Bổ Đà Bắc Giang: Cổ tự ngàn năm ở vùng đất Kinh Bắc

Chùa Bổ Đà Bắc Giang

Là một ngôi chùa lâu đời và khá cổ kính, chùa Bổ Đà Bắc Giang được coi là trung tâm Phật giáo lớn của dòng thiền Trúc Lâm Yên Tử.

Một trong những nét đặc sắc của chùa Bổ là khu vườn tháp tăng nằm nghiêng theo độ cao của núi Bổ Đà trên diện tích gần 8.000 m², là nơi tàng lưu xá lị, tro cốt nhục thân của các vị hòa thượng dòng thiền Lâm Tế.

Bài viết dưới đây cung cấp một số thông tin về cổ tự ở Bắc Giang này, hy vọng sẽ hữu ích cho du khách trong chuyến khám phá vùng đất Kinh Bắc sắp tới.

Tuệ Nhi

Chùa Bổ Đà ở đâu?

Chùa Bổ Đà, còn được gọi là chùa Bổ, chùa Tam Giáo, chùa có tên chữ là Tứ Ân tự. Chùa toạ lạc trên ngọn núi Phượng Hoàng (Bổ Đà sơn), bờ tả dòng sông Cầu, thuộc địa phận thôn Thượng Lát, xã Tiên Sơn, huyện Việt Yên, tỉnh Bắc Giang. Google Maps

Chùa Bổ Đà nằm cách trung tâm thị trấn Bích Động của huyện Việt Yên (tỉnh Bắc Giang) khoảng 10 km về phía Tây.
Từ Hà Nội, để đi đến chùa Bổ Đà, du khách có thể di chuyển theo cung đường qua cầu Chương Dương hướng Gia Lâm, di chuyển theo cao tốc Hà Nội – Bắc Giang. Đi đến địa phận Thị trấn Nếnh, Ninh Khánh Bắc Giang, bạn rẽ vào đường Vành đai 4. Di chuyển vào khoảng hơn 6km nữa là đến chùa.

Hình ảnh chùa Bồ Đà Bắc Giang (Kun Mon)

Lịch sử hình thành chùa Bổ Bắc Giang

Theo cứ liệu lịch sử thì chùa Bổ Đà có từ thời Lý thế kỷ XI và được xây dựng quy mô vào khoảng thế kỷ XVIII thời vua Lê Dụ Tông.
Tương truyền rằng có vị quan tên là Phạm Kim Hưng thời vua Lê Dụ Tông. Quê ở làng Bình Vọng, huyện Thượng Phúc, tỉnh Hà Tây (nay thuộc huyện Thường Tín, thành phố Hà Nội).

Sau khi từ quan về quê lập nghiệp đã vân du đến vùng đất Bổ Đà này. Sau một thời gian nghe các cao tăng giảng đạo, ông đắc đạo và đã đem tất cả bổng lộc có được trong thời kỳ làm quan đem ra để trùng tu, mở mang di tích này. Và chọn đây là nơi đào tạo các tăng đồ của thiền phái Lâm Tế.

Năm 2016, chùa Bổ Đà đã được công nhận là Di tích quốc gia đặc biệt và bộ kinh phật khắc trên gỗ thị lưu giữ trong chùa được đánh giá là cổ nhất của dòng thiền Lâm Tế…

Kun Mon

Kiến trúc chùa Bổ Đà Bắc Giang

Là nơi thờ Phật nhưng di tích chùa Bổ Đà, Việt Yên Bắc Giang cũng là nơi tu tập của các tăng, ni Thiền phái Lâm Tế qua nhiều thế kỷ. Vật liệu xây dựng chùa sử dụng gạch nung, ngói, tiểu sành, tường bao được làm bằng đất rất độc đáo. Các bức tường, cổng và một số công trình khác được xây dựng hoàn toàn bằng đất nện theo lối chình tường.

Hiện nay khu di tích chùa Bổ Đà gồm rất nhiều hạng mục lớn nhỏ trong đó có bốn hạng mục chính gồm chùa cổ Bổ Đà sơn, Tứ Ân Tự, am Tam Đức, vườn tháp và ao miếu. Ngoài ra trên núi Bổ Đà còn có đền thờ Thạch tướng quân (tức Thạch Tướng Đại Vương – người có công giúp vua Hùng thứ 16 chống giặc ngoại xâm).

Những địa điểm nên ghé tham quan chùa Bổ Đà Bắc Giang

Chùa Tứ Ân

Được thiết kế theo lối kiến trúc khá đặc biệt, chùa Tứ Ân theo kiểu “nội thông ngoại bế” với 16 khối kiến trúc liên hoàn nối thông nhau. Tất cả đã tạo thành hệ thống các tòa ngang dãy dọc, mang một vẻ u tịch và thanh vắng.
Chùa được xây dựng vào thời vua Lê Dụ Tông (thế kỷ 18) và được trùng tu tôn tạo vào thời Nguyễn (thế kỷ XIX-XX) và những năm gần đây.

Kun Mon

Vườn Tháp

Khu vườn tháp tăng của chùa nằm nghiêng theo độ cao của núi Bổ Đà trên diện tích gần 8.000 m², là nơi tàng lưu xá lị, tro cốt nhục thân của các vị hòa thượng dòng thiền Lâm Tế.

Với khoảng 100 ngôi tháp, vườn tháp chùa Bổ Đà được đánh giá là đẹp và lớn nhất trong số những ngôi cổ tự ở Việt Nam. Đây là nơi yên nghỉ của hơn 1.000 vị cao tăng đã từng tu hành tại chùa qua các thời kỳ lịch sử. Mỗi cây tháp an táng từ 4-26 thi hài; đa số tháp trong vườn là tháp 3-4 tầng với độ cao 3-5 mét, những ngôi tháp sư tổ còn cao rộng hơn nữa.

Các ngôi tháp mộ xếp hàng hàng, lớp lớp, được xây dựng theo quy định riêng và rất chặt chẽ của thiền môn.

Nguyễn Đức Giang

Những giá trị văn hóa của chùa Bổ Đà Bắc Giang

Chùa Bổ Đà là nơi bảo lưu hơn 40 pho tượng Phật quý. Trong đó phần lớn là tượng Phật cổ thời Lê (thế kỷ XVIII) và thời Nguyễn (thế kỷ XIX). Không những vậy còn có những pho tượng bài trí theo tín ngưỡng thờ Nho Giáo, Đạo Giáo và tín ngưỡng dân gian bản địa.

Bên cạnh đó, chùa còn lưu giữ một kho tàng di sản Hán Nôm trên nhiều loại hình. Đặc biệt còn có Bộ ván kinh Phật. Đây là một trong những Bộ kinh khắc gỗ cổ nhất Việt Nam. Với hơn 2000 mộc bản và có ý nghĩa to lớn cho việc nghiên cứu khoa học.

 

Hình ảnh chùa Bồ Đà Bắc Giang (Kun Mon)

Từ Bi Trí Huệ

Những lưu ý khi đến chùa Bổ Đà Bắc Giang

• Chùa là nơi linh thiêng nên khi đến đây bạn không nên ăn mặc những trang phục quá màu mè và gây phản cảm làm mất đi tính trang nghiêm vốn có của chùa.
• Đến chùa, bạn nên thành tâm cầu bình an và tận hưởng vẻ đẹp an lạc, linh thiêng thay vì mải mê chụp ảnh.
• Không tùy ý đụng, chạm hay lấy bất cứ đồ vật nào trong chùa khi không được sự cho phép của nhà chùa.
• Không dẫm đạp lên cây cối, hoa cỏ hay bàn ghế trong chùa. Vứt rác đúng nơi quy định để tránh làm ô nhiễm môi trường.
• Nên xin phép trước với ban quản lý nhà chùa để được sự đồng ý nếu muốn quay phim, chụp hình.

_

Đăng bởi: Trần Thị Kim Minh

Từ khoá: Khám phá chùa Bổ Đà Bắc Giang: Cổ tự ngàn năm ở vùng đất Kinh Bắc